یبوست مادر بیماری ها در طب سنتی
در طب سنتی ایرانی به دفع مواد زاید بدن توجه زیادی می‌شود و پاکسازی بدن از این مواد یکی از اصول رعایت سبک زندگی درست ذکر شده است.
یبوست در طب سنتی ” ام الامراض” یا مادر تمام بیماریها ذکر شده یعنی پزشکان قدیم، علت اصلی تمام بیماریها را در صورت وجود یبوست همین مسیله می‌دانستند.
در واقع در طب سنتی به دستگاه گوارش بدن توجه ویژه‌ای می‌شود و توصیه می‌شود در شروع درمان هر بیماری به این سیستم توجه شود چرا که هر ماده غذایی یا دارویی که ما میخوریم در صورتیکه از گوارش سالم عبور نکند برای بدن بی فایده بوده و موثر نخواهد بود.
کی یبوست داریم و باید درمان شویم؟
تعریف یبوست در علم امروزی: در طب جدید دفع سه بار در هفته یا کمتر را از نشانه‌های ابتلای به یبوست عنوان می‌کنند به این شرط که یبوست از شش ماه قبل شروع و در سه ماه متوالی همراه با نیاز به اعمال فشار و احساس دفع ناکامل در بیش از یک چهارم دفع‌ها، مدفوع سفت و احساس انسداد و پری در انتهای روده ادامه داشته‌باشد.
تعریف یبوست در طب سنتی: در منابع طب‌سنتی آمده اگر فردی به ازای مصرف هر وعده غذایی توانایی یک‌بار دفع را نداشته‌باشد، دچار یبوست شده‌است.
البته امروزه در تلفیق طب‌سنتی و طب جدید، گفته می‌شود که بهتر است روزی یک بار دفع نرم همراه احساس تخلیه کامل وجود داشته باشد و در صورتی که کمتر از این میزان باشد فرد به دنبال راهکار باشد.
کی از یبوست بترسیم و به پزشک متخصص برای بررسی بیشتر مراجعه کنیم؟
در مورد یبوست علائم نگران کننده‌ای هم وجود دارد که نیاز به بررسی بیشتری دارد و بهتر است فرد به متخصص دستگاه گوارش مراجعه کند.
- اگر فرد اخیرا متوجه تغییرات غیرطبیعی در اجابت مزاج شده‌باشد
- کسی که بیش از ۱۰درصد وزن خود را در سه ماهه اخیر از دست داده‌باشد
- داشتن خونریزی یا تغییر قطر مدفوع
- دردهای شکمی
- سابقه بیماری‌های خویشاوندی نظیر پولیپ و سرطان
- به خصوص در صورتی که این علائم بالای ۵۰ سالگی اتفاق افتاده‌باشد
شروع درمان:
مثل درمان همه مشکلات در طب سنتی شروع درمان یبوست با اصلاح بهداشت تغذیه است
رعایت توصیه های سبک زندگی هرچند به ظاهر کم اهمیت جلوه کند ولی اهمیت زیادی دارد چه بسا اگر درمانهای دارویی انجام شود ولی به این توصیه ها توجه نشود از درمان نتیجه مورد قبولی گرفته نشود و یا در صورت درمان بیماری، یبوست مجدد عود کرده و فرد را دچار عارضه کند.
ازتوصیه های بهداشت تغذیه و سبک درست زندگی می‌توان به موارد زیراشاره کرد:
- جویدن آرام و بدون عجله غذا
- خوردن غذا در محیطی بدون تنش و اضطراب
- اجتناب از ریزه‌خواری و پرخوری و درهم‌خوری
- خوردن مرتب صبحانه
- نوشیده به اندازه و مناسب مایعات
- قرار دادن زمانی برای دفع به موقع مدفوع بدون استرس و عجله
چه چیزهایی نخوریم تا یبوست نگیریم؟
خورد غذاهای خشک مثل انواع کوکوها و سرخ کردنی ها سبب یبوست می‌شود پس اگر دچار یبوست هستیم از سوپ ها و آشهای کم حبوبات و غذاهای غیر خشک بیشتر استفاده کنیم
مواد غذایی ترش نیز سبب یبوست می‌شود
میوه های کال و نرسیده نیز مشکل را تشدید می‌کنند.
غذاهای دیرهضم و سنگین مثل ماکارونی، لازانیا، غذاهای خشک و مصرف شیرینی‌جات زیاد، خوردن زیاد برنج و گوشت نیز سبب یبوست می‌شود.
دقت داشته باشیم از خوردن سنجد، سماق و نوشیدن نوشیدنی‌های کافئین‌دار مثل چای، قهوه و نوشابه سیاه باید پرهیز شود.
اگر یبوست داریم چه بخورید؟
خاکشیر، تخم شربتی و تخم بالنگو از جمله تخم‌های لعاب‌داری هستند که با جذب آب و رطوبت به اجابت مزاج بهتر کمک می‌کنند. استفاده بیشتر از سبوس در نان و غذاهای روزانه و مصرف بیشتر آش، سوپ، روغن زیتون، جوانه‌های غلات مثل گندم، ماش و سبزیجاتی نظیر اسفناج، شوید، ریحان، کاهو، پوره هویج، آلو، انجیر می‌تواند به اجابت مزاج کمک کند.
پیاده‌روی کنید تا دفع بهتری داشته باشید
داشتن فعالیت بدنی مناسب(البته نه در حدی که به فرد فشار بیاید و اذیت شود ) خصوصا پیاده‌روی در بهبود یبوست کمک کنده است حتی گاهی برای درمان یبوست‌های مزمن و مقاوم پیاده‌روی روزانه منظم می‌تواند راه علاج و درمان باشد.
گاهی علت یبوست سوء مزاج دستگاه گوارش (خارج شدن مزاج دستگاه گوارش از حالت متعادل) است که با توجه به تشخیص پزشک می‌توان راهکار درمانی درست را در نظر داشت و براحتی درمان شد.
چند پیشنهاد ساده برای شما که یبوست دارید:
حتما روزانه پیاده‌روی داشته باشید.
شبها تعدادی انجیر را در گلاب قرار دهید و صبح ناشتا انجیر و گلاب را بخورید حتی اگر به جای گلاب از آب هم استفاده کنید نتیجه خواهید گرفت.
از روغن زیتون استفاده کنید.
سعی کنید به جای برنج و گوشت از غذاهای حاوی سبزیجات بیشتر استفاه کنید.
نان سبوسدار بخورید.
تا حد امکان سعی کنید بهبود شرایط شما به دست توصیه های غذایی باشد تلاش کنید از داروهای گیاهی و شیمیایی جهت کنترل یبوست کمتر استفاده کنید.
دکتر الهام پارسا
برای دیدن برنامه های تلوزیونی با موضوع یبوست و … کلیک کنید
به این محتوا رای بدهید.