دیابت یا مرض قند از دیدگاه طب سنتی ایرانی
دیابت یکی از مهمترین علل مرگ و میر و ایجاد عوارض جدی در جهان است.
تاریخچه بیماری دیابت از زمان مصر قدیم وجود دارد در آن زمان بیماری را توصیف می کردند که بیمار آب زیاد میخورد و زیاد ادرار می کند.
علایم این بیماری در طب هندی و چینی قدیم نیز وجود داشته زمان بقراط بیماری پرنوشی و پر ادراری “دیابیطس” نامیده شده است.
در زمان جالینوس و پزشکان هندی و چینی و پزشکان قبل اسلام که مسلمان نبوده اند ادرار را می چشیدند و اگر شیرین بود تشخیص این بیماری را میدادند.
ابوعلی سینا به دلیل نجس بودن ادرار نقل کرده که هیچگاه ادرار را نچشیده است ولی گفته که اطراف ادرار این بیماران مگس و پشه جمع می شود(بدلیل شیرینی) و یا از ادرار این افراد بوی شیرینی استشمام می شود.
در طب سنتی دیابت یا دیابیطس ناشی از سوء مزاج (خارج شدن مزاج از حالت تعادل و طبیعی خودش) بیان شده است، و به دو نوع گرم و سرد تقسیم شده است:
- سوءمزاج گرم کلیه
- سوءمزاج سرد کلیه یا تمام بدن
(یعنی کلیه یا کل بدن از حالت مزاج متعادل خود خارج شده اند و دچار سوءمزاج شده اند)
بیشترین علت دیابت در طب سنتی ایرانی سوءمزاج گرم کلیه ذکر شده است.
در دیابت نوع 1 با توجه به اینکه علایم پرسر و صدایی مثل پرنوشی و پرادراری و کاهش وزن دیده می شود، بیشتر با علایم دیابت یا ذیابیطس در طب سنتی منطبق است و دیابت نوع 2 در صورتیکه دچار اختلال شدید ترشح انسولین شود با دیابت یا ذیابیطس طب سنتی تطابق دارد.
دیابت نوع 1و 2 را می شناسید؟
دیابت نوع 1 که بیشتر در سنین پایین تر اتفاق می افتد اغلب ژنتیکی است و بدن فرد توانایی تولید هورمون انسولین را ندارد.
در دیابت نوع که در سنین بالاتر سبب ایجاد مشکلاتی برای بیماران می باشد بیشتر مقاومت به انسولین وجود دارد لذا انسولین نمی تواند عملکرد درستی را از خود نشان بدهد، میزان ترشح انسولین در این نوع دیابت نیز می تواند پایین باشد.
چرا دیابت یا مرض قند میگیریم؟
عوامل ایجاد کننده دیابت هم در طب سنتی و هم در طب مدرن تا حدودی مشابهت دارد عدم رعایت سبک زندگی درست، در هر دو طب بعنوان عامل ایجاد کننده دیابت مطرح شده است.
ولی اینکه طب سنتی عامل ایجاد این بیماری را سوءمزاج می داند مسیله ایست که در طب مدرن توجیهی ندارد.
(البته تفاوت پاسخ دهی بیماران و میزان مصرف دز متفاوتی از دارو در افراد مختلف، بیان کننده تفاوتهای فردی است که شاید بتوان آن را در قالب مزاج توجیه کرد.)
از دیدگاه طب سنتی مهم ترین عامل بروز این بیماری تجمع مواد زاید و بهم خوردن تعادل مزاجی است که علل مختلفی دارد و مهمترین علت این مسیله، عدم رعایت سبک درست زندگی است.
دیابت گرم چیست؟
دیابت گرم یعنی فرد دچار اختلال مزاجی یا سوء مزاج کلیه از نوع گرم شده است.
افرادیکه دیابت گرم دارند دارای این علایم هستند:
- تشنگی شدید
- ادرار زیاد با رنگ زرد پررنگ
- احساس گرمی در ناحیه کلیه ها
- وقتی کلیه را از بیرون خنک میکنند یا مواد با مزاج یا طبع سرد می خورند حال بهتری دارند
- با خوردن گرمی جات یا گرم کردن کلیه از بیرون شرایطشان بدتر می شود
- لاغری بدن
دیابت سرد چیست؟
دیابت سرد یعنی فرد دچار اختلال مزاجی یا سوء مزاج کلیه از نوع سرد شده است.
افرادیکه دیابت سرد دارند این علایم را دارند:
- تشنگی کمتر از دیابت گرم
- رفع عطش با آب گرم
- ادرار سفید و بدون سوزش
- احساس سردی در کلیه یا کل بدن دارند
- میل جنسی کم
- کاهش اشتها
آیا درمان دیابت در دو نوع گرم و سرد متفاوت است؟
درمان در دو نوع گرم و سرد از دیدگاه طب سنتی کاملا متفاوت است چه بسا ماده ی غذایی یا دارویی که در یک نوع دیابت درمان است، برای نوع دیگر مضر باشد.
اگر بطور کلی بخواهیم در مورد درمان این دو نوع دیابت صحبت کنیم باید این را در نظر داشته باشیم که در دیابت گرم توصیه به مصرف موادی با مزاج یا طبیعت سرد می شود مثل جو و دوغ وآش آلو…
در دبایت سرد توصیه به مصرف مواد با مزاج گرم می شود.
یک سری داروها گیاهی بصورت مفرده یا ساده و ترکیبی هم وجود دارد که جهت کنترل قند خون می توان توصیه کرد.
این گیاهان به کاهش قند خون کمک میکنند:
تعدادی از گیاهان دارویی توانایی کاهش قند را دارند و بعنوان درمان کمکی در کنار سایر تدابیر توصیه می شوند مثل:
- کدو
- دارچین
- سیر
- مغز گردو
- زیره
- گشنیز
چه کسانی از دیدگاه طب سنتی مستعد دیابت هستند؟
با توجه به اینکه سوءمزاج عضو کلیه در دیابت بیشتر مطرح شده است قاعدتا هر مزاج عامی می تواند در معرض این بیماری باشد ولی بطور کلی کسانیکه مزاج عام یا کلی سرد و مزاج کلیه گرم دارند بیشتر مستعد این بیماری هستند.(بدن ما دارای مزاج عام یا کلی است و تک تک اعضای بدن هم می توانند مزاج مستقلی از مزاج عام یا کلی بدن داشته باشند)
از مبتلا شدن به دیابت پیشگیری کنید با :
پیشنهادی که برای افراد عادی خصوصا در معرض خطر می توان داشت این است که اصول حفظ سلامتی را رعایت کنند و با سبک زندگی درست بروز این بیماری را به تعویق بیندازند:
- از تنفس هوای آلوده اجتناب کنید ذرات گوگرد موجود در هوای آلوده بدترین نوع آلودگی در افراد دیابتی نیز به شمار می رود.
- ورزش و فعالیت بدنی را جدی بگیرید و از زندگی بی تحرک بپرهیزید
- مواظب اضافه وزن باشید و با رعایت رژیم درست و اصولی وزن خود را به حد مورد قبول برسانید
- مواد غذایی مناسب با مزاج و شرایط خود بخورید و….
دیابتی ها دقت کنید:
افرادی که این بیماری را دارند باید ورزش و فعالیت بدنی مناسب را داشته باشند و خوراکبیها و مواد مناسب جهت کاهش قند را استفاده کرده و در درمان سوءمزاجهای ایجاد شده در بدنشان جدی باشند، تا حتی اگر نیاز به داروهای خوراکی یا انسولین و…را داشتند میزان مصرف آنها کم باشد.
توصیه مهم این است که با شروع درمان های طب سنتی به هیچ وجه انسولین و داروهای خوراکی را سرخود قطع نکنید و تحت نظر پزشک این کار انجام شود.
مورد بعدی که باید گوشزد شود این است که در صورت مصرف داروهای کاهنده قند خون طب سنتی و داروهای طب مدرن مثل انسولین و…به علایم افت شدید خون توجه کرده و در صورت بی حالی. ضعف…حتما با پزشک خود مشورت کنند.
دکتر الهام پارسا
به این محتوا رای بدهید.